Wsparcie dla przedsiębiorców cz. 2. Pytania i odpowiedzi
Jesteś przedsiębiorcą i chcesz wiedzieć, jakie świadczenia możesz uzyskać, jeżeli Twoja działalność mierzy się ze skutkami COVID-19? Interesują Cię zawiłości „Tarczy Antykryzysowej 2.0”? Nie wiesz, kiedy należy Ci się świadczenie postojowe, a kiedy możesz ubiegać się o zwolnienie ze składek ZUS?
Dąbrowski Inkubator Przedsiębiorczości zorganizował Q&A z ekspertami Zakładu Ubezpieczeń Społecznych i Urzędu Miejskiego w Dąbrowie Górniczej. Pytania i odpowiedzi w formie wideo znajdziecie tutaj i tutaj [aktywne linki], a poniżej w formie tekstowej! Mamy nadzieję, że wątpliwości zostaną rozwiane!
Na pytania odpowiadają eksperci:
ZUS: Anna de Lorm-Cichoń
Urząd Miejski: Ewa Fudali-Bondel
Rozmowę prowadzi: Monika Lipowicz-Okrajni – ekspert Dąbrowskiego Inkubatora Przedsiębiorczości.
Z jakiego wsparcia mogą skorzystać przedsiębiorcy w tym trudnym czasie?
Najważniejszą formą pomocy wynikającą z tzw.” tarczy antykryzysowej” jest zwolnienie z opłacania składek ZUS. W związku z Tarczą 2.0, która wprowadziła sporo zmian w tej kwestii, musimy rozgraniczyć wnioskodawców na dwie grupy. Pierwsza grupa wnioskodawców dotyczy tych, którzy mogą ubiegać się o zwolnienie ze składek w 100%, co wynika z deklaracji rozliczeniowej oraz tych przedsiębiorców, którzy mogą wnioskować o 50% zwolnienia z opłacenia nieopłaconych należności. Jeśli chodzi o pierwszą grupę – liczniejszą – są to osoby prowadzące pozarolniczą działalność gospodarczą, które opłacają składki jedynie na własne ubezpieczenie. Tutaj wymogiem jest rozpoczęcie działalności przed 1 kwietnia 2020 r., jak również wymóg przychodu, który nie może przekroczyć kwoty 15 681 zł – w tym wymogu odnosimy się do pierwszego miesiąca wskazanego we wniosku o zwolnienie, czyli jeżeli osoba wnioskuje o zwolnienie składek za marzec, kwiecień, maj, wówczas sprawdzamy przychód w miesiącu marcu. Jeżeli przedsiębiorca nie spełnia warunków i będzie wnioskował później o kwiecień i maj, będziemy sprawdzać kwiecień jako pierwszy miesiąc we wniosku.
Druga grupa to płatnicy zatrudniający do dziewięciu osób zgłoszonych do ZUS-u. Jeżeli płatnik zatrudnił osoby i zgłosił do Ubezpieczeń Społecznych np. 6 osób, a oprócz tego ma 7 osób zgłoszonych tylko do ubezpieczenia zdrowotnego, czyli łącznie przekracza te 9 osób (tutaj odnosimy się do wyłącznie do osób zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych), w związku z tym może wnioskować o 100% zwolnienie ze składek. Kolejni płatnicy, którzy mogą wnioskować o 100% zwolnienia, to spółdzielnie socjalne. Mogą złożyć wniosek o zwolnienie za wszystkich pracowników, pod warunkiem że spółdzielnia socjalna została zgłoszona jako płatnik przed 1 kwietnia 2020 r. Kolejna grupa, która może ubiegać się o zwolnienie, to duchowni – bez względu na datę zgłoszenia.
Natomiast jeśli mówimy o zwolnieniach 50%, dotyczy to płatników zatrudniających od 10 do 49 osób zgłoszonych do ubezpieczeń społecznych. Tutaj kluczowa jest data, kiedy płatnik został zgłoszony jako płatnik składek. Jeżeli przez 1 lutym, to badamy stan zatrudnienia na dzień 29 lutego. Jeżeli zgłosił się jako płatnik w lutym, stan zatrudnienia badamy na 31 marca. Jeżeli jako płatnik zgłosił się w marcu, stan zatrudnienia badamy na 30 kwietnia. I tutaj analogicznie w przypadku przedsiębiorców zatrudniających do 9 osób, obejmuje to płatników zgłoszonych przed 1 lutym, natomiast w Tarczy 2.0 rozszerzono to – data badania stanu zatrudnienia ulega przesunięciu.
Pyt. Czy ważne jest, jakie będą osiągnięte przychody w kolejnych miesiącach? Jeśli przedsiębiorca wnioskuje o zwolnienie ze składek za miesiąc marzec, kwiecień i maj, a w miesiącu marcu nie przekroczył dopuszczalnej kwoty, to czy ZUS będzie badał jakie były przychody w kwietniu i maju?
Odp.: To zależy, jaki tryb składania wniosku przedsiębiorca wybierze. Możemy złożyć w miesiącu kwietniu wniosek o zwolnienie „z góry” dot. marca, kwietnia i maja. Odnosimy się wyłącznie do pierwszego miesiąca wskazanego we wniosku. Natomiast jeżeli przedsiębiorca będzie chciał składać wniosek za każdy miesiąc odrębnie, bo również ma do tego prawo, w tym przypadku będziemy odnosić się do tego miesiąca, który będzie wskazany we wniosku jako pierwszy. To znaczy, że jeżeli przedsiębiorca złoży odrębnie wniosek za marzec, będziemy badać przychód w marcu. Jeżeli za miesiąc złoży za kwiecień, będziemy badać przychód w kwietniu i analogicznie do maja.
Pyt.: Kiedy można się spodziewać decyzji dot. zwolnienia z płacenia składek? Firma za miesiąc marzec zapłaciła składkę normalnie.
Odp.: Jeżeli płatnik złożył wniosek i będzie on rozpatrzony pozytywnie, to tak naprawdę nie otrzyma decyzji. Decyzja w formie dokumentu zostanie przekazana przedsiębiorcy tylko w przypadku negatywnego rozpatrzenia wniosku. Informację o tym, że nastąpiło zwolnienie z opłacenia nieopłaconych zaległości, będzie płatnik otrzymywał w terminie 30 dni od wpływu dokumentów rozliczeniowych za ostatni miesiąc wskazany we wniosku. Jeżeli ktoś wnioskuje o zwolnienie za marzec, kwiecień i maj, to dokumenty rozliczeniowe za maj, składa dopiero do 15 czerwca. Płatnicy są sukcesywnie informowani o decyzjach.
Według Tarczy Antykryzysowej 2.0 marzec stanowi wyjątek, gdzie zwolnienie ze składek będzie mogło być zastosowane, nawet jeśli ktoś te składki opłacił. Jeśli ktoś zapłacił składki za marzec, a wnioskował o zwolnienie ze składek, będzie mógł ubiegać się o zwrot jako nadpłacone składki za marzec lub – w sytuacji jeśli nie złoży wniosku o zwrot – te składki zostaną przeksięgowane na kolejne miesiące po zwolnieniu.
Pyt.: Spółka cywilna posiada wspólników, którzy rozliczają się na swoich indywidualnych kontach z ZUS-em, ale też zatrudnia dziewięciu pracowników – dokumenty DRA są składane na odrębne konto spółki cywilnej. Czy może skorzystać ze zwolnienia ZUS zarówno od pracowników, jak i od wspólników?
Odp.: Oczywiście, wszyscy mogą skorzystać ze zwolnienia. To znaczy, że będą złożone dwa wnioski od wspólników tej spółki, jeden wniosek będzie złożony z NIP-em spółki, pod którym są zgłoszeni pracownicy tej spółki – jeśli w tym przypadku 9 osób jest zgłoszonych do ubezpieczenia społecznego, zwolnienie nastąpi w 100%. Natomiast każdy ze wspólników spółki cywilnej rozlicza się na własnym NIPie – jest odrębnym płatnikiem – i może wnioskować o zwolnienie, pod warunkiem, że spełnia wszystkie wymogi.
Pyt.: Spółka komandytowa ma 3 wspólników, 5 osób zatrudnionych na umowę o pracę, 4 osoby zatrudnione na umowę zlecenie. Czy może skorzystać ze zwolnienia ZUS? Wspólnicy spółki komandytowej prowadzą jeszcze działalność na własne nazwisko. Czy ich również obowiązuje kryterium przychodowe i czy będą to sumowane przychody? Czy przychody z własnej działalności będą odrębne, aniżeli przychody ze spółki komandytowej?
Odp.: Jeżeli wspólnik tej spółki prowadzi również swoją indywidualną działalność i nie zatrudnia pracowników, nie ma pod swoim NIP-em zatrudnionych żadnych osób, opłaca składki wyłącznie na własne ubezpieczenie, analogicznie jak przy spółce cywilnej, może wnioskować o zwolnienie, natomiast musi zsumować przychody ze spółki i ze swojej indywidualnej działalności. Jeżeli po zsumowaniu tych przychodów nadal nie przekracza kwoty 15 861 zł, to jak najbardziej może ubiegać się o zwolnienie z ZUS-u.
Pyt.: Czy przedsiębiorcy, którzy rozpoczęli działalność gospodarczą 01.03.2020 r. mogą być zwolnieni ze składek na ZUS ?
Odp.: Osoby będące na „Uldze na start”, opłacające wyłącznie składkę zdrowotną, niestety nie mogą skorzystać ze zwolnienia. Mogą wnioskować o świadczenie postojowe, jeżeli spełniają warunki. Jeżeli jednak przedsiębiorca założył działalność 1 marca, opłaca pełne składki i nie korzysta z ulgi na start, może ubiegać się o zwolnienie z ZUS.
Pyt.: Przedsiębiorca w miesiącu marcu korzystał ze zwolnienia lekarskiego, czy może złożyć wniosek o zwolnienie ze składek na ZUS za miesiąc marzec?
Odp.: Nie wyklucza to możliwości. Osoba, która miała L4, może zawnioskować o zwolnienie.
Pyt.: Czy są planowane zmiany świadczeń postojowych dla samozatrudnionego przedsiębiorcy? Obecnie, jeśli przedsiębiorca ma podpisaną umowę na 1/40 etatu z jednym ze swoich kontrahentów, wynagrodzenie na poziomie 65 zł brutto, nie uzyska świadczenia w żadnej formie, ponieważ podlega innemu tytułowi świadczenia społecznego. Czy jest szansa, że to się zmieni? Przez 65 zł brutto i 1/40 etatu nie może ubiegać się o świadczenie postojowe.
Odp.: Tarcza Antykryzysowa 2.0 w tej kwestii nie wprowadziła żadnych zmian. Trudno powiedzieć, czy to się zmieni, być może w kolejnych Tarczach będzie to rozwiązane inaczej.
Pyt.: Emeryt prowadzi działalność gospodarczą i zatrudnia osobę na umowę o pracę. Czy może skorzystać ze zwolnienia z ZUS? Spełnia kryterium 15 tysięcy.
Odp.: Jeżeli mówimy o zwolnieniu, to inny tytuł ubezpieczenia w przypadku umowy o pracę, nie stanowi przeszkody. Pobieranie emerytury również nie stanowi przeszkody w ubieganiu się o zwolnienie. Może również skorzystać ze świadczenia postojowego, natomiast jeśli oprócz tego emeryt jeszcze ma umowę o pracę, to niestety nie, ponieważ posiada inny tytuł ubezpieczenia społecznego.
Pyt.: Fundacja zatrudnia osoby na umowy zlecenie. Część osób zatrudniona jest na umowę zlecenie i opłacane jest tylko ubezpieczenie zdrowotne, jedna osoba ma pełne składki od umowy-zlecenie. Czy może skorzystać ze zwolnienia i czy może liczyć na jakieś inne świadczenia z ZUS?
Odp.: Jeżeli fundacja została zgłoszona jako płatnik składek w tych terminach, o których była mowa wcześniej i ten stan zatrudnienia był na 29 lutego, to jak najbardziej może skorzystać ze zwolnienia.
Pyt.: Przedsiębiorca rozpoczął działalność od 1 listopada i korzysta z „Ulgi na start”. Kończy się ona w kwietniu. Czy za maj będzie możliwość skorzystania ze zwolnienia ze składek?
Odp.: Niestety nie. Tarcza 2.0 przesunęła nam te terminy na 1 kwietnia, ale nie zmienia to faktu, że ta osoba musiałaby już w miesiącu marcu przejść na ZUS preferencyjny, żeby móc skorzystać ze zwolnienia, czyli termin do 31 marca jest wiążący. Gdyby do tej daty przestała być osobą opłacającą składki jako Ulga na Start, wtedy mogłaby skorzystać.
Pyt.: Emeryt prowadzi działalność gospodarczą, zatrudnia studenta na podstawie umowy zlecenie, czyli nie odprowadza od niego podatku dochodowego, czy może w takim wypadku skorzystać ze zwolnienia z ZUS?
Odp.: Może złożyć wniosek, ale wyłącznie o zwolnienie swoich składek.
Pyt.: Przedsiębiorca zatrudnia osobę, która ma umowę zlecenie, pracuje trzy razy w tygodniu po 6 godzin i ma stawkę godzinową. W każdym miesiącu ma inne wynagrodzenie. Składając wniosek o postojowe w jej imieniu, z jakiego miesiąca ma przyjąć wynagrodzenie i o jaką kwotę mogę wnioskować? W miesiącu marcu firma ograniczyła swoją działalność – od 16 marca na 4 tygodnie, więc pracowała tylko pół miesiąca.
Odp.: Należy rozgraniczyć dwie rubryki we wniosku o świadczenie postojowe dla osób zatrudnionych na podstawie umowy cywilnoprawnej, bo mamy jedną rubrykę i to jest rubryka dotycząca przychodu, wynikającego z umowy i ta rubryka jest kluczowa w celu ustalenia wysokości świadczenia postojowego. Druga rubryka to rubryka określająca przychód w miesiącu poprzedzającym miesiąc złożenia wniosku. Kwota z tej rubryki jest nam potrzebna wyłącznie w celu sprawdzenia, czy nie nastąpiło przekroczenie 300% przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Jeżeli chodzi o stawkę godzinową – rodzi to pewne problemy, żeby wpisać tam konkretną kwotę, nie jako stawkę godzinową, tylko przeliczoną na cały miesiąc. Wszystkie wytyczne, które do tej pory docierały do nas w tej sprawie, wyglądają w ten sposób, że w przypadku stawki godzinowej, zleceniodawca powinien przeliczyć to na kwotę przychodu, jaki zleceniobiorca uzyskałby, gdyby przepracował w normalnym trybie. Jest to trudne w sytuacji, jeżeli co miesiąc ta kwota była inna. W tym przypadku sugerujemy wyciągnięcie średniej, jednak nigdzie w wytycznych nie jest wskazane, z jakiego okresu ta średnia miałaby być wyciągnięta. Na pewno mniejszy kłopot jest w przypadku, gdy ta kwota przeprowadzonych godzin utrzymywała się na podobnym poziomie, niż jeżeli w każdym miesiącu wyglądało to zupełnie inaczej. Na ten moment nie jesteśmy w stanie jednoznacznie odpowiedzieć na to pytanie.
Pyt.: Wynagrodzenie za marzec zostało pomniejszone ze względu na postój w miesiącu kwietniu. W jakim miesiącu – kwietniu czy maju – przedsiębiorca może złożyć wniosek RSPC?
Odp.: Jeżeli chodzi o wypełnienie wniosku, wpisujemy przychód osiągnięty w danym miesiącu. Jeżeli wynagrodzenie było wypłacone z pewnym przesunięciem – w kolejnym miesiącu za miesiąc poprzedni – to składając wniosek w kwietniu, w polu przychód, powinno znaleźć się to, co było wypłacone w marcu, nawet jeżeli było to wypłacone za miesiąc luty. Nam to służy wyłącznie do ustalenia, czy osoba przekroczyła 300% przeciętnego wynagrodzenia. Natomiast to pole, na podstawie którego ustalamy wysokość świadczenia postojowego, to jest pole „przychód wynikający z umowy”. Tutaj „nie wymagamy” spadku. To we wniosku zleceniodawca oświadcza, że nastąpił przestój w działalności i to jest wystarczające. Nie porównujemy kwoty w polu przychód w miesiącu marcu do pola przychód wynikający z umowy.
Pyt.: Fundacja, która zatrudnia osoby tylko niepełnosprawne, korzysta z dofinansowania z PEFRON, czy może korzystać ze zwolnienia ze składek ZUS?
Odp.: Oczywiście, jeżeli fundacja spełnia wszystkie warunki, jak najbardziej może zawnioskować o zwolnienie. We wniosku o zwolnienie pada zapytanie, czy ktoś korzystał z innej formy pomocy publicznej, związanej z COVID-19, natomiast dofinansowanie z PEFRON nam nie przeszkadza, żeby zwolnić kogoś ze składek ZUS. Należałoby również zwrócić się do PEFRONU, czy tutaj nie ma problemu, że z jednej strony jest zwolnienie ze składek przez ZUS, a z drugiej strony PEFRON daje środki na pokrycie tych składek.
Pyt.: Czy osoba, która prowadzi działalność, ale jest również zatrudniona na umowę o pracę, może się starać o zwolnienie ze składek ZUS? Czy taki przedsiębiorca może skorzystać z pożyczki z Powiatowego Urzędu Pracy? Czy jedno nie wyklucza drugiego?
Odp.: Jeżeli osoba spełnia warunki, o których była mowa wcześniej, to jak najbardziej może zawnioskować o zwolnienie ze składek ZUS. Jak podchodzi do tego Urząd Pracy – Powiatowy czy Wojewódzki – czy zwolnienie ze składek stanowi jakąś przeszkodę, to również należałoby zwrócić się do właściwej instytucji.
Pyt.: Przedsiębiorca zamierza ubiegać się o postojowe. Czy będzie mógł ubiegać się o dofinansowanie do kosztów prowadzenia działalności? (osoba samozatrudniona).
Odp.: Kluczowe jest to, że świadczenie postojowe nie jest pomocą publiczną. We wszystkich wnioskach, które Państwo wypełniacie, zawsze pada pytanie o pomoc publiczną, natomiast świadczenie postojowe jest wsparciem dla przedsiębiorcy i nie jest traktowane jako pomoc publiczna. Można starać się o te dwie pomoce.
Pyt.: Czy świadczenie postojowe dla osoby samozatrudnionej, będzie wypłacane jednorazowo, czy przez trzy miesiące i jeśli tak, to czy wniosek o świadczenie postojowe trzeba składać ponownie?
Odp.: Jeżeli są spełnione warunki i ktoś zawnioskuje o świadczenie postojowe np. w kwietniu, to w kolejnych miesiącach, na stronie ZUS-u pojawi się zupełnie nowy wniosek (wniosek pojawi się w maju) i odbywać się to będzie na zasadzie oświadczenia, że sytuacja materialna nie uległa poprawie. Będzie można zawnioskować w maksymalnie trzech miesiącach o świadczenie postojowe.
Pyt.: Osoba prowadzi jednoosobową działalność gospodarczą. W miesiącu marcu przekroczyła przychód ponad 15 tysięcy i z tego powodu nie mogła skorzystać ze zwolnienia z ZUS. Od 1 kwietnia korzysta z możliwości opieki nad dzieckiem do 8. roku życia, więc jej przychód wynosi 0 zł. Czy może skorzystać ze zwolnienia ZUS za miesiąc kwiecień, czy może skorzystać też ze świadczenia postojowego za marzec i kwiecień? Hipotetycznie, jeżeli jej przychód w miesiącu maju będzie wynosił również 0 zł, to w jaki sposób ona udowodni spadek, skoro w kwietniu miała 0 zł przychodu i w maju miała 0 zł przychodu?
Odp.: Jeżeli chodzi o 15% spadek, musimy go udokumentować w pierwszym wniosku, który składamy. Wedle aktualnych wytycznych, pobieranie zasiłku opiekuńczego nie stanowi problemu w tym, żeby ubiegać się o świadczenie postojowe. Jeżeli osoba spełni warunki, może złożyć wniosek w kwietniu, a w kolejnych dwóch miesiącach oświadczenie, że sytuacja materialna nie uległa poprawie i na tej podstawie ZUS wypłaci świadczenie. Jeżeli chodzi o zwolnienie ze składek, jeżeli nie spełnia warunków w kwietniu, może złożyć wniosek w maju i wystąpić o zwolnienie kwietnia i maja.
Pyt.: Kiedy zacznie działać Wydział Urbanistyki i Architektury w Urzędzie Miejskim?
Odp.: Biorąc pod uwagę pracę całego urzędu, to nawet w tym okresie, w którym urzędy miały pracować tylko zdalnie i załatwiać niezbędne sprawy, urzędnicy pracują. Wydział Architektury funkcjonuje cały czas. Na stronie internetowej www.dg.pl jest podany numer telefonu do Wydziału Urbanistyki i Architektury (32 295 96 02), to jest numer, pod którym można zorientować się jak dana sprawa jest prowadzona. Dokumenty można złożyć w podawczej skrzynce, lub pocztą tradycyjną i elektroniczną.
Pyt.: Przedsiębiorca dostaje od MZBM fakturę za wynajem lokalu. Na fakturze są dwie pozycje, pierwsza z nich to czynsz, a druga to podatek od nieruchomości. Przedsiębiorca zwrócił się do MZBM o obniżenie czynszu, otrzymał decyzję pozytywną, niemniej jednak równocześnie dostał informację, że ta obniżka dotyczy wyłącznie czynszu, natomiast podatek od nieruchomości jest na tym samym poziomie. Czy on, jako najemca, może starać się o umorzenie podatku od nieruchomości od lokalu, który wynajmuje od MZBM?
Odp.: Niestety nie może starać się o umorzenie podatku od nieruchomości, dlatego że jako najemca nie jest podatnikiem. Starać się może tylko właściciel, posiadacz samoistny lub użytkownik wieczysty.
Pyt.: Przedsiębiorca, który zatrudnia pracowników na umowę zlecenie lub umowę o dzieło – czy może starać się o skorzystanie ze zwolnienia ze składek?
Odp.: Kluczowe w tym przypadku jest to, do jakich ubezpieczeń przedsiębiorca zgłasza zatrudnione osoby. Jeżeli osoba prowadząca działalność zgłasza te osoby wyłącznie do ubezpieczeń zdrowotnych, to w takiej sytuacji może wystąpić o zwolnienie tylko tych składek, które opłaca na własne ubezpieczenie. Wymóg jest jednoznaczny: musi być co najmniej jedna osoba zgłoszona do ubezpieczeń społecznych i musi spełniać pozostałe warunki.
Pyt.: Studiująca zaocznie osoba (24 l), pracowała na umowę zlecenie z wynagrodzeniem 3500 zł, ale umowa została wypowiedziana z powodu epidemii. Czy ma prawo do świadczenia postojowego i w jakiej wysokości?
Odp.: Jeżeli jest spełniony warunek, że umowa była zawarta do 1 kwietnia, to jak najbardziej, za pośrednictwem pracodawcy, można złożyć wniosek o wypłatę świadczenia postojowego. Jeśli chodzi o wysokość, jeżeli na umowie była kwota powyżej 3000 zł, nie była to stawka godzinowa, tylko była ta kwota na umowie, to świadczenie postojowe przysługuje w wysokości 2080 zł. Świadczenie postojowe można uzyskać w czasie maksymalnie trzech miesięcy.
Pyt.: Przedsiębiorca zawarł umowę zlecenie jeszcze w styczniu, ale jej wykonanie rozpoczął dopiero 10 lutego. Złożono mu wypowiedzenie – od początku maja nie będzie pracować. Czy będzie miał prawo do świadczenia postojowego?
Odp.: Kluczowa jest data zawarcia umowy. Jeżeli umowa była zawarta przed 1 kwietnia i są spełnione pozostałe warunki: zleceniodawca oświadczy, że nastąpił przestój w działalności i łączny przychód zleceniobiorcy nie przekroczył 300% przeciętnego wynagrodzenia, wniosek o świadczenie postojowe może być złożony.
Pyt.: Czy osoby poniżej 26. roku życia również mogą liczyć na świadczenie postojowe, pomimo tego, że nie są nigdzie zgłoszeni, jeżeli dotyczy to umów o dzieło lub umów zlecenie?
Odp.: Tak, mogą być składane wnioski o świadczenie postojowe.
Pyt.: Czy zwolnienie obejmuje tylko składki na ubezpieczenie społeczne czy wszystkie składki ZUS? Czy przedsiębiorca, który jest także zatrudniony na umowę o pracę, może liczyć na zwolnienie ze składek zdrowotnych?
Odp.: Zwolnienie obejmuje wszystkie składki. Jeżeli prowadzący działalność opłaca wyłącznie składkę na ubezpieczenie zdrowotne w związku z zatrudnieniem, to wówczas zwolnieniu podlega tylko ta składka zdrowotna.
Pyt.: Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą, wystąpił o świadczenie postojowe. Czy jeśli je otrzyma, to oznacza, że nie będzie mógł dalej prowadzić działalności gospodarczej?
Odp.: Nie. Świadczenie postojowe jest formą wsparcia dla przedsiębiorców, ale nie zakłada ona tego, że działalność ma przestać być wykonywana. Można wykonywać działalność gospodarczą i wystąpić o świadczenie, jeżeli spełnia się warunki, o których była mowa wyżej.
Pyt.: Przedsiębiorca nie odczuwa problemu związanego z COVID-19, jednak spełnia wszystkie wymogi dotyczące zwolnienia z ZUS-u. Czy może ubiegać się o zwolnienie ze składek?
Odp.: Tarcza Antykryzysowa w swoim tytule ma „zapobieganie skutkom COVID-19”. Natomiast jeżeli chodzi o przyznanie świadczeń czy zwolnienie ze składek, muszą być spełnione wyłącznie te warunki, które są wskazane we wniosku. Jeżeli w przypadku ubiegania się o świadczenie postojowe, był 15% spadek przychodu, nawet jeżeli wynikał z innej przyczyny, to już tego ZUS nie weryfikuje. Jeżeli przedsiębiorca ubiega się o zwolnienie ze składek, bierzemy pod uwagę kryterium przychodu, więc jeżeli spełnia on to kryterium, może ubiegać się o zwolnienie ze składek ZUS.
Pyt.: Kiedy przedsiębiorca może składać wniosek o świadczenie postojowe? Np. w maju składa wniosek; w kwietniu przychody wyniosły np. 2000 zł, a w marcu 15% więcej. Do kiedy można składać wnioski, i czy w czerwcu i lipcu również może składać wnioski?
Odp.: Co do zasady, badamy spełnienie warunków w momencie złożenia pierwszego wniosku. Kolejne wnioski będą składane na zasadzie oświadczenia, że sytuacja materialna nie uległa poprawie. Jeżeli składając pierwszy wniosek, osoba spełniła warunki, a w kolejnych miesiącach na przykład nastąpi poprawa tej sytuacji (zwiększony przychód), to na ten moment trudno powiedzieć – te wnioski pojawią się dopiero w maju, więc nie wiadomo, jaka będzie treść tego oświadczenia, ale gdyby sprowadzały się wyłącznie do tego, że sytuacja nie uległa poprawie, to można zakładać, że w przyszłości mógłby być problem z przyznaniem za kolejne miesiące, bo ktoś nie będzie w stanie takiego oświadczenia złożyć. W przypadku umowy zlecenie osoba może skorzystać ze świadczenia postojowego, jeżeli spełnia warunki.
Pyt.: Przedsiębiorca jest wspólnikiem spółki cywilnej, nie zatrudnia nikogo. W lutym oraz w marcu spółka nie osiągnęła żadnego przychodu. Czy ma prawo do świadczenia postojowego i zwolnienia ze składek ZUS?
Odp.: Jeżeli chodzi o zwolnienie ze składek, to jak najbardziej – jeżeli jest spełniony warunek rozpoczęcia prowadzenia działalności w określonym terminie. Jeżeli chodzi o świadczenie postojowe, to niestety taka osoba nie mogłaby się ubiegać. Składając wniosek w kwietniu, jeżeli będziemy wykazywać we wniosku przychód za marzec i luty, i w obydwóch miesiącach ten przychód wynosi 0 zł, nie daje nam to 15% spadku.
Pyt: Pytanie dotyczące jednoosobowej działalności gospodarczej. Jeżeli np. w kwietniu dochód był zerowy, a w maju będzie 500 zł – czy w takim przypadku należy się świadczenie postojowe?
Odp.: Na ten moment nie jesteśmy w stanie udzielić odpowiedzi na to pytanie. Te oświadczenia pojawią się dopiero w maju, bo dopiero w maju będzie możliwość składania kolejnych wniosków i nie wiemy dokładnie, jaka będzie treść tego oświadczenia. Na ten moment, w bardzo okrojonym zakresie, w wytycznych, pojawia się wyłącznie sformułowanie, że osoba będzie musiała oświadczyć, że sytuacja materialna nie uległa poprawie. Natomiast nie wiemy w tym momencie, czy będą jeszcze jakieś dodatkowe warunki w tym oświadczeniu. Musimy poczekać do maja.
Pyt.: Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą, a jednocześnie wykonuje umowę zlecenie poza działalnością, z której z powodu epidemii nie osiągnął przychodu. Czy ma prawo do świadczenia postojowego? Osoba prowadząca działalność chce otrzymać świadczenie postojowe, zwolnienie ze składek ZUS oraz świadczenie postojowe z tytułu umowy zlecenie. Czy taka sytuacja jest możliwa?
Odp.: Na pewno nie może mieć miejsca sytuacja, w której z dwóch tytułów wypłacane jest świadczenie postojowe. Jeżeli osoba prowadząca działalność gospodarczą, chciałaby wnioskować o świadczenie postojowe z tytułu prowadzonej działalności gospodarczej, nie może mieć innego tytułu do ubezpieczeń społecznych. Jeżeli osoba jest zgłoszona wyłącznie do ubezpieczenia zdrowotnego, to w takiej sytuacji jak najbardziej można składać wniosek, ale musi wybrać, z którego źródła będzie wnioskowała o świadczenie postojowe.
Pyt.: Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą i opłaca za siebie składki. W miesiącu marcu przebywał na L4. Czy mogę ubiegać się o zwolnienie ze składek ZUS?
Odp.: Jak najbardziej.
Pyt.: Osoba pełni funkcję prokurenta. Zarząd powołał prokurenta w spółce prawa handlowego. Otrzymuje wynagrodzenie. Czy może ubiegać się o świadczenie postojowe, jeżeli nie zostało mu wypłacone zgodnie z umową?
Odp.: Jeżeli była zawarta umowa cywilnoprawna i są spełnione te warunki, o których wcześniej wspomnieliśmy może ubiegać się o świadczenie postojowe za pośrednictwem zleceniodawcy.
Pyt.: W spółce jest osoba, która pełni funkcję prezesa z powołania – bez zawartej umowy o pracę. Czy w tej sytuacji należy się świadczenie postojowe?
Odp.: Jeżeli nie ma zawartej umowy cywilnoprawnej i nie jest osobą prowadzącą pozarolniczą działalność gospodarczą, to tutaj nie ma podstaw, aby wystąpić o świadczenie postojowe.
Pyt.: Czy osoba zatrudniona na umowę zlecenie, która nie może wykonywać swojej pracy od trzech tygodni, może ubiegać się o pomoc ZUS? Czy może to zrobić osobiście, czy musi się tym zajmować zleceniodawca?
Odp.: Może ubiegać się wyłącznie za pośrednictwem zleceniodawcy. Wniosek o wypłatę świadczenia postojowego z tytułu umów cywilnoprawnych zawiera oświadczenia, które tylko zleceniodawca może podpisać. Głównym oświadczeniem jest to, że nastąpił przestój tej działalności w związku z COVID-19 i z tego tytułu zleceniobiorca nie może w pełni wykonywać tej umowy.
Pyt.: Przedsiębiorca prowadzi działalność gospodarczą i zatrudnia 10 pracowników na umowę o pracę. Jeden z nich miał umowę na czas określony, której koniec dobiegł. Od 1 maja zatrudnia dziewięciu pracowników. Czy zalicza się do firm, które mogą skorzystać ze zwolnienia z ZUS całkowitego czy w 50%?
Odp.: W tej sytuacji stan zatrudnienia badamy w zależności, kiedy płatnik został zgłoszony do ZUS-u jako płatnik składek. Jeżeli jako płatnik był zgłoszony przed 1 lutym 2020 r., to stan zatrudnienia badamy na 29 lutego. Jeżeli został zgłoszony jako płatnik składek w miesiącu lutym, to stan zatrudnienia badamy na 31 marca. Jeżeli został zgłoszony jako płatnik składek w miesiącu marcu, to stan zatrudnienia badamy na 30 kwietnia. Nie ma znaczenia, co wydarzyło się później. Dlatego w tym przypadku przedsiębiorca może wystąpić o 50% zwolnienie ze składek.
Pyt.: „Ulga na start” kończy się przedsiębiorcy w kwietniu. Dochód w kwietniu wynosi 0 zł. Przedsiębiorca musi zapłacić składki zdrowotne za kwiecień, ale od maja skorzysta z ZUS preferencyjnego. Dochody – może się okazać, że będą znowu zerowe – czy w tym przypadku skorzysta ze zwolnienia ze składek?
Odp.: Jeżeli mówimy wyłącznie o zwolnieniu, to nie. Ostateczny termin był do 31 marca, gdzie ewentualnie osoba mogłaby przejść z „Ulgi na start” na ZUS preferencyjny. Natomiast, jeżeli osoba ta spełnia warunki do świadczenia postojowego, czyli będzie 15% spadek przychodu, to jak najbardziej może się ubiegać o świadczenie postojowe.
